πόλις

ὡς καὶ νῦν, Ὅμ., Ἡσ., κτλ.· πόλις ἄκρη καὶ ἀκρο-τάτη= ἀκρόπολις, τὸ φρούριον, Ἰλ. Ζ. 88, 257., Υ. 52· αὕτη ἐν Ἀθήναις ἐκαλεῖτο ὡσαύτως συχνάκις ἁπλῶς πόλις, ἐν ᾧ τὸ λοιπὸν τῆς πόλεως ἐκαλεῖτο ἄστυ | 2. ἡ πόλις ἢ πατρίς τινος, πόθοι το π. ἠδὲ το κῆες; Ὀδ. Α. 170· κτλ. | 3. ὁλόκληρος χώρα ὡς ἐξαρτωμένη ἐκ τῆς πόλεως καὶ ἐξ αὐτῆς λαμβάνουσα τὸ ὄνομα, Ὀδ. Ζ. 177 | 4. ἰδίως, νῆσος κατοικουμένη, Λῆμνον π. Θόαντος Ἰλ. Ξ. 230

ΙΙ. ὅταν τὸ πόλις καὶ τὸ ἄστυ συνάπτωνται, τότε τὸ μὲν πρῶτον σημαίνει τὸ σύνολον τῶν πολιτῶν, τὴν «κοινότητα», τὸ δὲ δεύτερον τὰς κατοικίας, τὰ οἰκήματα, φράζεο νῦν ὅππως κε πόλιν καὶ ἄστυ σαώσῃς Ἰλ. Ρ. 144 (ἀλλ’ ἐν τῇ φράσει δῆμός τε πόλις τε Ὀδ. Λ. 14, τὸ πόλις δηλοῖ αὐτὸ τοῦτο τὴν πόλιν)

Ἐτυμ.: πιθανῶς ἐκ τῆς ῥ. ΠΛΑ, πίμ-πλη-μι, πλέ-ως, ὡς αἱ ἰσοδύναμοι σανσκρ. λέξεις pur, pur-am, pur-î, ἐκ τοῦ p r.i, pi-parmi (impleo).