Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2008

οὐ

καὶ οὐκ (πρὸ φωνήεντος ψιλουμένου), καὶ οὐχ (πρὸ φωνήεντος δασυνομένου)΄ ἀρν. μόριον΄ ὄχι, δέν, λατ. non.

Χρησιμοποιεῖται κατὰ προτίμηση σὲ κύριες προτάσεις, ἐνῷ σὲ δευτερεύουσες τὸ μή. Ἡ ἐσωτερικὴ διαφορὰ μεταξύ των δύο ἀρνητικῶν μορίων ἔγκειται στὸ ὅτι τὸ οὐ ἐκφέρει ἄρνησιν γεγονότος ἢ διαβεβαιώσεως ἰσχυρισμοῦ τινος, ἐνῷ τὸ μὴ ἐκφέρει ἄρνησιν προερχομένην ἐκ θελήσεως ἢ σκέψεως΄ μὲ ἄλλα λόγια, τὸ οὐ ἀρνεῖται, τὸ μὴ ἀπορρίπτει, τὸ οὐ εἶναι ἀπόλυτον, τὸ μὴ σχετικόν΄ τὸ οὐ εἶναι ἀντικειμενικόν, τὸ μὴ ὑποκειμενικόν.

ΙΙ. τὸ οὐ δύναται νὰ κεῖται καὶ σε δευτερεύουσες προτάσεις, ὁσάκις αὖται εἰσάγονται διὰ τῆς ὁριστικῆς ἀναφορικῆς ὅς, ἤ διὰ τῶν συνδέσμων ὅτι (=διότι), ἐπεί, ἐπειδὴ καὶ ἄλλων, ἐφ' ὅσον τὸ περιεχόμενον τῶν δι᾿ αὐτῶν εἰσαγομένων προτάσεων ἀποτελεῖ θετικόν τι γεγονός.

ΙΙΙ. Τὸ οὐ σὲ ἐρωτηματικὲς προτάσεις ὑποδηλοῖ ὅτι προσδοκᾶται καταφατικὴ ἀπάντησις: οὔ νυ καὶ ἄλλοι ἔασι; =δὲν ὑπάρχουν λοιπὸν καὶ ἄλλοι; ἐξυπακουόμενη ἀπάντησις: ὑπάρχουν βεβαίως | 2. οὐ + μέλλ. ἐν ἐρωτηματικῇ προτάσει ἰσοδυναμεῖ πρὸς ἔντονον προστακτικήν: οὐ δράσεις;=δρᾶσον.

[Ι. Σταματάκου - Λεξικόν της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης]

Δεν υπάρχουν σχόλια: